Định cư Canada, nên hay không?
Mình chưa bao giờ có ý định viết về định cư Canada trên blog cá nhân cả, vì mình nghĩ viết về chủ đề này dễ thu hút nhiều ý kiến trái chiều và nhiều những “khách lạ” ghé thăm trang blog này. Tuy nhiên, hôm nay mình quyết định ghi vài dòng lên đây, nhân dịp có người cháu họ (cháu 29 tuổi trong khi cô Lan 25 tuổi hehe) hỏi thăm mình về việc có nên qua Canada định cư hay không.
Phải nói là trong vài năm trở lại đây, làn sóng du học và định cư Canada nổi lên rất mạnh mẽ nhờ có chính sách nhập cư mở cửa (qua hệ thống tính điểm Express Entry) và chính sách du học thả lỏng (qua các chương trình như CES và SDS). Người người nhà nhà gửi con em trên dưới 18 tuổi qua Canada học. Các anh chị lớn tuổi hơn, đã có kinh nghiệm làm việc ở Việt Nam thì qua định cư theo dạng lao động trình độ cao (Skilled Workers)…
Bài viết của mình không nói về việc “làm thế nào để qua Canada du học / định cư?”, mà nói về việc “nên hay không nên?” – một câu hỏi mà cháu họ của mình hỏi mình và mình nghĩ nhiều người khác cũng đang thắc mắc. (hehe, người ở VN thì hỏi “nên hay không nên?”, người ở nước ngoài thì hỏi “ở hay về?” – toàn những câu hóc búa không ah).
Câu trả lời ngắn gọn cho câu hỏi “nên hay không nên qua Canada định cư?” là: “nên hay không nên là tùy mỗi người!”.
Nhiều người đọc tới đây, thấy câu trả lời “có cũng như không” của mình chắc là thất vọng lắm 😛 Nhưng đúng là như vậy đó, không có một công thức chung, không có một câu trả lời chung nào cho câu hỏi này cả. Đây là một câu hỏi rất riêng tư mà tùy vào Hoàn Cảnh và Mục Đích của mỗi người (người đi rồi cũng như người chưa đi) mà mỗi người sẽ có một câu trả lời khác nhau.
Thay vì trông chờ một câu trả lời từ người khác, hay là tin 100% vào những điều mà các trung tâm tư vấn giới thiệu, thì mình nghĩ chúng ta nên tập trung vào phân tích Hoàn Cảnh và Mục Tiêu của chính mình, cũng như phân tích những điều hay/dở của việc đi định cư, thật là kĩ lưỡng trước khi ra quyết định.
Để trả lời câu hỏi “nên hay không nên”, có lẽ chúng ta nên tìm câu trả lời cho những câu hỏi sau:
(Warning: this is not an exclusive list – đây không phải là danh sách đầy đủ)
– Tại sao mình (và gia đình) lại muốn ra nước ngoài sinh sống/làm việc? (Ở Việt Nam có điểm gì khiến mình muốn ra đi? Ở nước ngoài có điểm gì khiến mình muốn chuyển tới?) Trả lời thật rõ ràng câu hỏi này và đánh giá mục tiêu cũng như mức độ mong muốn đi định cư, là bạn đã phần nào có được câu trả lời cho câu hỏi “nên hay không” rồi đó.
– Mình có thể chấp nhận đánh mất / đánh đổi những thứ sau đây khi đi định cư được không? Những thứ đó gồm có:
- công việc, địa vị hiện tại, mức lương hiện tại, những mối quan hệ làm ăn,
- gia đình, bạn bè,
- đồ ăn Việt Nam,
- khả năng nói tiếng Việt của con cái, và sau này là khả năng nó hiểu và chia sẻ với bố mẹ người Việt khi nó lớn lên trong môi trường/văn hóa nước ngoài,
- khả năng chăm sóc cha mẹ ở VN khi cha mẹ về già hoặc ốm đau,
- sự quen thuộc và thoải mái khi sống và làm việc tại đất nước mình sinh ra và lớn lên…
– Mình có thể chấp nhận được một số đặc điểm sau của đất nước Canada không? Những đặc điểm đó gồm có:
- khí hậu khắc nghiệt, mùa đông kéo dài 5-6 tháng lạnh lẽo, âm 20 độ hoặc hơn (nơi có khí hậu ấm áp hơn thì mưa nhiều và giá cả bất động sản trên trời),
- mùa đông kéo dài dẫn tới phải làm quen với việc chăm sóc con cái vất vả hơn theo kiểu ra đường phải mặc 100 lớp quần áo cho con và cho mình, và nếu muốn đưa con ra chơi ngoài trời thì phải chịu được lạnh,
- khả năng di chuyển bằng phương tiện giao thông công cộng thấp vì đất đai rộng nên đi đâu bằng xe buýt cũng tốn nhiều thời gian (đặc biệt khổ sở khi mùa đông tới), còn tự lái xe thì lái xe mùa đông đường trơn cũng rất ớn,
- dân cư thưa thớt không đông vui náo nhiệt như Hà Nội/Sài Gòn,
- gia đình bây giờ chỉ thu nhỏ lại còn vợ-chồng-con chứ không có gia đình lớn như ở VN,
- nếu có một mình thì lúc bị ốm đau hay gặp chuyện gì thì lấy ai chia sẻ, giúp đỡ?
- không đông người Việt và không nhiều đồ ăn/trái cây Việt như bên Mỹ hay Úc,
- tiếng Anh/Pháp trở thành ngôn ngữ giao dịch và làm việc chính thức chứ không phải tiếng Việt,
- nền kinh tế nhỏ và phụ thuộc quá nhiều vào Mỹ (đôi khi thị trường lao động/việc làm như “shit”),
- khác biệt về văn hóa sống/làm việc,
- đạt được mức thu nhập trung bình thì dễ mà thu nhập cao hay giàu thì khó gấp bội (đi làm một tháng xong về trả tiền nhà, tiền xe, tiền xăng, tiền bảo hiểm, tiền điện nước, tiền ăn… thấy cũng không còn được bao nhiêu)…
– Làm thế nào để nuôi sống được bản thân và gia đình (trong thời gian đầu mới qua cũng như về lâu về dài)? Mình sang Canada sẽ đi học lại hay đi kiếm việc làm? (Nếu đi học lại thì mình đi học ngành gì/bậc học gì, nếu đi làm thì mình có khả năng làm việc chân tay hay việc văn phòng?) Mình có đủ can đảm để làm lại từ đầu hay không?
– Plan B: nếu qua Canada và “vỡ mộng”, mình sẽ làm gì tiếp theo? Mình có đủ can đảm quay về lại Việt Nam hay không? Nếu quay về VN, mình đặt mục tiêu trở thành một con người khác/tiến bộ như thế nào so với lúc trước khi qua Canada?
– Plan C: ngoài Canada ra, mình còn đi định cư được ở nước nào khác nữa không và điểm tốt/xấu của nước đó so với Canada như thế nào?
– Nếu bây giờ không đi, 5-10 năm nữa mình có đi được không? 5-10 năm nữa mình có tự hối hận vì đã đi/đã không đi hay không?
Mong mọi người nghiên cứu thật kĩ về đất nước, con người Canada, cũng như những điều tốt/những rủi ro khi qua Canada định cư trước khi lên đường. Thu thập được càng nhiều thông tin, cũng như càng hiểu rõ mình Cần gì và Muốn gì thì mình ra quyết định sẽ càng đúng đắn hơn 🙂 Chúc bạn may mắn và thành công 😀
