||đọc|| Predictably Irrational (Phi lý trí) – Dan Ariely

Dạo này mình lười viết quá khiến blog sắp mốc meo rồi 😛 mình vẫn đang ráng thực hiện mục tiêu “cô gái tập đọc”, nhưng dạo này đọc ít hẳn… khoảng một tháng trước mình đã đọc xong cuốn Predictably Irrational (tựa tiếng Việt là Phi lý trí) của tác giả Dan Ariely, còn một tháng trở lại đây thì mình đọc hoài cuốn Kokoro chưa xong… Vậy nên cô gái mắc bệnh lười hôm nay đành lên blog viết lại vài dòng cảm nhận về cuốn Predictably Irrational để lấy chút động lực đọc cho hết cuốn Kokoro vậy 😀

Bài này mình sẽ viết ngắn gọn thôi 😛

Predictably Irrational là cuốn sách được viết bởi giáo sư kinh tế học Dan Ariely của trường đại học MIT. Cuốn sách được viết dựa trên những nghiên cứu khoa học của giáo sư Dan Ariely về tâm lý và cách hành động của số đông mọi người. Tuy được viết dựa trên những nghiên cứu khoa học đã được xuất bản và công nhận, cuốn sách lại sử dụng từ ngữ và cách hành văn rất gần gũi, dễ hiểu chứ không đi quá sâu vào phần “technical”/”chuyên môn”, khiến cho sách hướng tới được độc giả đọc thường thức một cách dễ dàng hơn.

Cuốn sách nói về những hành động vô cùng bất hợp lý và trái với lý trí của con người, ví dụ như thích làm việc tình nguyện không công, nhưng khi được trả tiền để làm cùng một việc đó thì lại không hài lòng; luôn nghĩ rằng mình sẽ làm việc theo phương châm “việc hôm nay chớ để ngày mai” nhưng trên thực tế thì lại  trì hoãn công việc tới hạn chót mới làm; luôn lên án những hành động không thật thà nhưng chính bản thân lại dễ dàng lấy cắp những đồ nho nhỏ ở công ty như giấy, sổ tay, bút viết…; luôn nghĩ rằng mình sẽ quan hệ tình dục an toàn nhưng tới khi quan hệ tình dục thật sự thì lại không sử dụng các biện pháp phòng tránh thai… Những hành động này rõ ràng đều rất bất hợp lý (irrational – bất hợp lý), nhưng lại luôn luôn xảy ra trong cuộc sống của chúng ta (predictable – đoán trước được) – có vẻ như chúng ta thường không hành động một cách sáng suốt nhất… Và Dan Ariely sẽ đưa hết những hành động này của chúng ta ra bàn luận trong cuốn sách của ông 😀 ông sẽ chứng minh được rằng số đông trong chúng ta đều hành động bất hợp lý và những hành động bất hợp lý ấy là đoán trước được. Đoán trước được? Đúng vậy, nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rồi nên các nhà khoa học có thể đoán trước được là chúng ta sẽ có hành động bất hợp lý mà 😀 vậy nên Dan Ariely viết cuốn sách này để chỉ cho chúng ta thấy những điều mà chúng ta có thể sửa được (hoặc ít nhất là giúp chúng ta nhận biết được rặng mình đang hành động một cách… bất hợp lý) – tác giả đem đến những lời khuyên áp dụng được vào cuộc sống hàng ngày từ những nghiên cứu của ông 🙂

Nhìn chung, mình thấy Predictably Irrational là một cuốn sách khá thú vị. Ở mặt một người đọc thường thức, thì mình thấy cuốn sách mở ra rất nhiều kiến thức mới, những cái “ồ…!!!” “à…!!!” ngạc nhiên khi nhận ra là “ô hoá ra mình đã có thể đưa ra quyết định hợp lý hơn nếu như mình không bị chi phối bởi tâm lý của mình” 🙂 Ở mặt một người đọc có chút kiến thức về kinh tế học, thì mình thấy cuốn sách này đã đưa được lý thuyết kinh tế học hành vi (behavioural economics) tới người đọc một cách khá thành công 😀 khác với nền tảng kinh tế học cơ bản (kinh tế học cơ bản giả sử tất cả mọi người đều hành động hợp lý – rational, và luôn lựa chọn làm điều có lợi nhất cho bản thân) thì kinh tế học hành vi đưa thêm nền tảng tâm lý học vào nghiên cứu và quan niệm rằng chúng ta không phải luôn luôn hành động hợp lý/rational mà bị nhiều yếu tố tâm lý chi phối khiến cho con người đôi khi có những quyết định không phải là có lợi nhất cho bản thân 🙂 kinh tế học hành vi còn đang là một mảng nghiên cứu khá mới – và điểm yếu của mảng nghiên cứu này là các công trình nghiên cứu khoa học đều phải dựa vào những thí nghiệm cụ thể – vì vậy mà tính chất “generalization” / “áp dụng rộng rãi” của kết quả nghiên cứu là rất khó. Dan Ariely, trong cuốn sách này, đã “generalize”/”áp dụng rộng rãi” rất nhiều kết quả thí nghiệm của ông để đưa ra lời khuyên vào nhiều mảng khác nhau trong cuộc sống, lúc đầu đọc thì mình thấy khá thú vị, nhưng chương nào trong cuốn sách cũng có sự “áp dụng rộng rãi” này khiến mình thấy khá nhàm chán… vì Dan Ariely không có gì để “back up”/”chứng minh” cho những lời khuyên của ông cả 😛

 

mình viết chút chút vậy thôi, cuốn sách mình đọc là bản cũ lắm rồi vì mình mua lại ở tiệm sách cũ… có thể tác giả đã sửa lại một đôi chỗ ở những lần tái bản sau. dù sao thì cũng là một cuốn sách thú vị và đáng đọc 🙂 bản tiếng Anh mình đọc cũng dùng từ ngữ thông dụng và dễ hiểu nên đọc cũng rất là dễ dàng 🙂

hẹn gặp lại blog lần sau khi mình đã đọc xong Kokoro heheheee 😀